Ποτέ δεν μπόρεσα να ξεχωρίσω τις πρωτεύουσες των χωρών της Βαλτικής και να τις εντάξω στη σωστή τους κρατική θέση. Μέχρι που την περασμένη εβδομάδα επισκέφτηκα την Ρίγα, την πρωτεύουσα της Λετονίας και όλα άλλαξαν.

Είχαμε την εαρινή διημερίδα της Ομάδας Εργασίας, «Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και Πολιτική», της Συνδιάσκεψης Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (ΚΕΚ), στην εν λόγω πόλη και είμασταν καλεσμένοι της Λουθηρανής (Ευαγγελικής) Εκκλησίας της Λετονίας. Πολύ καλό να ξεφεύγει κανείς από το «κέντρο» λήψης αποφάσεων των Βρυξελλών και να επισκέπτεται τα μέλη στην έδρα τους. Οι συζητήσεις είναι το ίδιο ατέλειωτες και η ανάγκη λήψης αποφάσεων το ίδιο επιτακτική, μόνο που σε μια τέτοια περίπτωση η ιδιαιτερότητα του κάθε μέλους συμβάλλει τα μέγιστα και συνήθως προς την θετική κατεύθυνση. Ακόμη θυμούνται οι συνάδελφοι τη φορά που επισκεφτήκαμε, ως Ομάδα Εργασίας, την Αθήνα και μου μιλούν με ενθουσιασμό για την συνάντησή μας εκεί. Εκτός από την ζεστή φιλοξενία και την αγάπη θυμούνται πόσο εύκολα καταλήγαμε σε μια απόφαση (εννοείται την καλύτερη πάντα!), γιατί έξω περίμενε η ελληνική Άνοιξη, ο καφές στο Μουσείο της Ακρόπολης, η ανάβαση στον Άρειο Πάγο (στον Παρθενώνα ανέβηκαν μόνοι τους) και τα αξέχαστα βραδινά στα σοκάκια της Πλάκας, μετά την εργασία.

Στη Ρίγα τα σοκάκια είναι μεσαιωνικά, τα κτίρια γοτθικά και οι αρ νουβό γειτονιές της την κάνουν μοναδική και παράδοξα όμορφη, ως πόλη του Βορρά. Όλα στο ιστορικό κέντρο της πόλης φέρουν την σφραγίδα προστασίας της Unesco. Ήταν η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2014 και αυτό της άφησε πολλά καλά. Κτισμένη στις εκβολές του ποταμού Νταουγκάβα, είναι σήμερα το σημαντικότερο λιμάνι της Βαλτικής Θάλασσας. Αλλά και από την αρχαιότητα υπήρξε εμπορικό κέντρο λόγω του ποταμού που ήταν τμήμα της εμπορικής οδού μεταξύ Βαράγγων και Βυζαντινών. Ναι, μέχρι την Κωνσταντινούπολη έφταναν τα πλοία τους. Ανήκε στην «αλυσίδα» της γερμανικής Χανσεατικής Συμμαχίας (εμπορικές πόλεις-φρούρια), συνέχισε ως σοβιετικό λιμάνι και πάλεψε να αποκτήσει ευρωπαϊκή ταυτότητα. Κι εδώ θάθελα να σταθώ.

Αγωνίστηκαν πολύ οι Λετονοί για την ανεξαρτησία τους από την Σοβιετική Κατοχή, όπως οι ίδιοι την αποκαλούν. Μας διηγήθηκαν απίστευτες ιστορίες που έζησαν και μπορεί να ήταν ιδέα μου, αλλά κοιτούσαν συνεχώς προς την πόρτα, καθώς τα εξιστορούσαν. Γιατί αυτός ο φόβος, ρώτησα τον Λετονό συνάδελφο, στον περίπατο το βράδυ. Είναι που οι γονείς μου μας μιλούν πάντα για εκείνα τα χρόνια, που μια λάθος λέξη σε έστελνε την άλλη μέρα στην Σιβηρία, μου απάντησε. Και θυμήθηκα τον δικό μου πατέρα, που έκανε το ίδιο μιλώντας μας για την γερμανική Κατοχή στην Ελλάδα. Του το είπα και γελάσαμε, εκ του ασφαλούς πλέον, για την «κοινή» μας εμπειρία.

«Μια τόσο όμορφη χώρα η Ελλάδα», βρήκε την ευκαιρία να με ρωτήσει, «αναρωτιέμαι γιατί οι κάτοικοί της να είναι τόσο απαισιόδοξοι. Κερδίζουν πολύ περισσότερα απ΄ ό,τι ο μέσος Λετονός και στην ουσία τα έχουν όλα». Έσκυψα το κεφάλι και τον άφησα να συνεχίσει. «Κι εμείς έχουμε τα προβλήματά μας, αλλά δεν το βάζουμε κάτω. Είναι βλέπεις και η πρόσφατη Σοβιετική Κατοχή (νάτο πάλι, σκέφτηκα), που ζήσαμε και που κανείς δεν θέλει να την ξαναζήσει, γι΄ αυτό και κοιτάζουμε μόνο μπροστά και είμαστε ευχαριστημένοι με αυτά που έχουμε, κυρίως την ελευθερία μας. Η είσοδός μας, ως ισότιμο μέλος, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν το καλύτερο που θα μπορούσε να μας τύχει, ως χώρα».

Δεν του απάντησα, τί να του πω άλλωστε. Είχαμε φτάσει περπατώντας στην Alberta Iela, ένα δρόμο-υπαίθριο μουσείο αρχιτεκτονικής, με την μεγαλύτερη συγκέντρωση αρ νουβό κτιρίων στον κόσμο, όπως με ενημέρωσε με καμάρι ο συνάδελφος, διακόπτοντας τους συλλογισμούς του για την Ελλάδα. Έμειναν όμως οι δικοί μου που τους κουβαλώ αναπάντητους μέσα μου από τότε που γύρισα από την όμορφη Ρίγα …

No tags

2 comments

<< Η Ιστορία σ΄ ένα βραβείο

Οι θησαυροί της Ανατολής >>